پروتکل آموزش و درمان تمایز یافتگی براساس تئوری سیستمی بوئن

این طرح شامل 10 جلسه 60 دقیقه ای و بصورت هفتگی اجرا می شود. این طرح درمانی براساس طرح یانگ و لانگ (2006) تدوین شده است.

- جلسه اول

- جلسه دوم

- جلسه سوم

- جلسه چهارم

- جلسه پنجم

- جلسه ششم

- جلسه هفتم

- جلسه هشتم

- جلسه نهم

- جلسه دهم

- نمودار ژنوگرام

- تمرین های مربوط به جلسات مداخله

- تمرین شماره 1

- تمرین شماره 2

- تمرین شماره 3

- تمرین شماره 4

- تمرین شماره 5

- توضیح برخی اصطلاحات و مبانی نظری دیدگاه سیستمی بوئن یا تمایز یافتگی

- نظام عاطفی خانواده هسته ای

- فرافکنی خانوادگی

- گسلش عاطفی

- فرایند انتقال چند نسلی

- جایگاه همشیرها

- واپس روی اجتماعی

- تکنیک بازگشت به خانواده (خانه دوران کودکی) در نظریه بوون

- نا مثلث سازی

- روابط شخص با شخص

- متمایزسازی خود و گرفتن موضع من

- پرسشگری

- آرامش و عینیت

- منابع

جلسه چهارم

اهداف :

- ادامه ترسیم ژنوگرام و آموزش عملکرد سیستم هیجانی (به طور غیر مستقیم).

- بررسی ترتیب تولد و روابط با هم والد ها به منظور پی بردن به عملکرد سیستم هیجانی خانواده های اصلی و اثر این زمینه ها بر هر کدام از افراد.

- بررسی تاثیرات فرهنگی و اخلاقی بر روابط افراد.

- بررسی تاثیرات و حوادث عاطفی (روان خراش و آسیب های عاطفی) دوران کودکی؛ نظیر طلاق، جدایی و مرگ یکی از اعضای نزدیک خانواده به منظور بررسی سبک دلبستگی و عاطفی شدید و تاثیر آن بر رابطه کنونی.

- پرورش تصویر ذهنی با هدف پی بردن به عملکرد سیستم هیجانی.

توضیح تکنیک ها و مفاهیم :

توجه : (تمام اهداف فوق را از طریق تمرین زیر می تواند به خوبی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین قبل از آن سوالاتی به منظور ایجاد درگیری ذهنی افراد برای انجام بهتر پرورش تصور ذهنی در مورد سیستم عاطفی خانواده اصلی خود پرسیده می شود).

روش اجرا :

1- بازگشت به خانه کودکی و مرور خاطرات گذشته: ابتدا از افراد خواسته می شود در یک وضعیت آرامش قرار بگیرند، نفس عمیق بکشند، و ذهن خود را متمرکز کنند و چشم ها را ببندند سپس پژوهشگر دستورات زیر را به آنها می دهد خانه کودکی خود را به یاد آورید ......مکث). از دید یک کودک در خانه حرکت کنید (مکث) افراد با نفوذ را پیدا کنید و با آنها ارتباط برقرار کنید (به منظور آگاهی از سلسله مراتب قدرت در سیستم عاطفی خانواده اصلی آنها و نیز وضعیت مثلث ها).

به ویژگی مثبت و منفی آنها توجه کنید. به آنها بگویی در کنارشان از چه چیزی لذت می برند و از چه چیزی خوشتان نیامد؟ چه انتظاراتی داشتید که آنها برآورده نکردند؟

آنان را در خشم، رنجش و سایر احساسات خود شریک کنید (تمرین آشنایی با سیستم عاطفی و هیجانی خانواده اصلی( تصور کنید از اینکه آنها نسبت به احساسات شما آگاه شده اند خوشحالند.

حال چشم های خود را باز کنید و طبق دستور تمرین شماره یک آنها را یادداشت کنید در این قسمت افراد اطلاعات را در برگه شماره یک می نویسند ابتدا ویژگی مثبت و منفی والدین و سایر افراد مهم زندگی نوشته می شود سپس ویژگی هایی که بیشترین اثر را روی فرد داشته یادداشت می شود (با هدف پی بردن به الگوهای تکراری).

2- کشف ناکامی های اصلی کودکی و نحوه واکنش به آنها : اکنون از افراد خواسته می شود برگه تمرین شماره دو را تکمیل کنند از طریق این تمرین افراد ناکامی های دوران کودکی و نحوه واکنش به آن را کشف و توصیف می کنند در این مرحله با کمک پژوهشگر افراد، تاثیر گذشته بر خصوصیات و واکنش های منفی خود کشف می کنند. با نوشتن ویژگی های مثبت و منفی خود در کنار ویژگی های مثبت و منفی والدین این خصوصیات را با هم مقایسه می کنند و به خودآگاهی عمیق تری می رسند.

تکلیف در منزل :

- تمرین تصور ذهنی

- تکمیل ژنوگرام

آموزش عملکرد سیستم هیجانی :

سیستم هیجانی خانواده مفهوم محوری و وجه تمایز نظریه سیستم های خانواده بوون است. بوون (1978) معتقد بود که افراد و خانواده ها درون یک سیستم هیجانی زندگی می کنند که نقش مهمی در کیفیت روابط بین فردی، نشانه های آسیب شناختی روانی و سلامت آنها دارد. هر چه فرد همجوشی بیشتری با سیستم هیجانی خانواده داشته باشد و تمایزیافتگی او به عنوان یک فرد بالغ و مستقل کمتر باشد، واکنش پذیری هیجانی بیشتری در برابر محیط از خود نشان میدهد و اضطراب بیشتری را تجربه می کند. این واکنش پذیری هیجانی و اضطراب مزمن هسته همه ناکارآمدی­ها و نشانه های آسیب شناختی روانی و جسمانی است.

  ویژگی های این پروتکل درمانی : 

• 10 جلسه درمانی
• آموزش گروهی
• رفرنس معتبر با فرمت APA
• قابل ویرایش