راهنمای اجرا، نمره گذاری و تفسیر آزمون ماتریس های پیشرونده پیشرفته ریون فرم 12 تایی به همراه نرم افزار

یکی از روش‌های رایج برای اندازه‌گیری بهره هوشی در ایران استفاده از ابزار ماتریس‌های پیش‌رونده ریون است (Raven) این آزمون که در سال ۱۹۳۸ توسط پن‌روز و ریون ساخته شده‌است دارای ۶۰ سؤال تصویری است و از پنج سری ۱۲ تایی (سریهای A,B,C,D,E) تشکیل شده‌است. سوالات تست هوش ریون بدین شکل هستند که می‌بایست از میان ۶ تا ۸ تصویر جداگانه، تصویری را انتخاب کنید که تصویر ماتریس هر سؤال را تکمیل کند. معمولاً در دوره‌های مختلف سنی این آزمون از افراد گرفته می‌شود و این بدین معنی است که سن فردی که تست‌ها را تکمیل می‌کند در ارزیابی بهره هوشی اهمیت بالایی دارد. که در این تست بالاترین طبقه، طبقه بهره هوش بالای ۱۲۷ هست که جزو افراد ممتاز و نخبه قرار می‌گیرند.

آزمون ریون پیشرفته شامل دو دفترچه و برای سنجش افراد با توانائی ذهنی متوسط و بالاتر از متوسط ( ۱۱ سال الی بزرگسالی ) بکار گرفته می شود. دردفترچه اول ۱۲ سوال ودر دفترچه دوم ۳۶ سوال چاپ شده است. سوالهای مطرح شده در هر دو دفترچه یکسان هست همگی شامل توالی الگوهای اشکال یا نمودارهایی هستند که بر اساس منطق خاص تنظیم شده اند. آزمودنی باید هر یک از تصاویر یا نمودارها را با انتخاب یک تصویر از بین چند تصویر ارائه شده در پائین صفحه کامل کند. یافتن پاسخ هر سوال مستلزم آن است که آزمودنی رابطه بین اجزای تصاویر را کشف کند سپس رابطه کشف شده  را برای یافتن جزء ناقص بکار برد.

دفترچه اول آزمون ریون پیشرفته بعنوان یک مجموعه تمرینی قبل از دفترچه دوم روی آزمودنی اجرا می شود تا آزمودنی با روش کار وجواب دادن آشنا شود. درضمن می توان به عنوان یک آزمون کوتاه مدت برای مشخص کردن اینکه ازمودنی جزء ده درصد بزرگسالان کم هوش، یا هشتاد درصد بزرگسالان متوسط و یا جزء ده درصد بزرگسالان با هوش تست بکار برد. دفترچه دوم مجموعه اصلی آزمون را تشکیل می دهد. با توجه با عملکرد آزمودنی دراین دفترچه می توان رتبه درصدی وهوشبهروی را مشخص کرد. سوال های اولیه دفترچه دوم بسیار آسان است ولی به تدریج مشکلتر می شود بطوریکه سوالهای انتهایی بقدری مشکل است که کمتر کسی می تواند در یک زمان محدود، پاسخ درست آنها را پیدا کند.

آزمون ریون پیشرفته به دو صورت فردی و گروهی قابل اجراست. آزمودنیها می توانند سوالات دفترچه اول را در عرض ۱۰ دقیقه و سوالات دفترچه دوم را در عرض ۴۰ الی ۶۰ دقیقه پاسخ دهند در هنجار یابی این آزمون روی دانش آموزان مقطع راهنمائی ومتوسطه شهر تبریز آزمون بصورت گروهی اجرا شد وبرای دفترچه اول ۱۰ دقیقه وبرای دفترچه دوم ۵۰ دقیقه فرصت داده شد.