مبانی نظری ذهن آگاهی

ذهن آگاهی (Mindfulness) با هدف کاهش علائم روانشناختی پریشانی و افزایش کیفیت زندگی (کابات زین،1990). به طور فزاینده ای هم در زمینه سلامت روان و هم در زمینه سلامت جسمی به کار برده می‌شود.

ذهن آگاهی تمرینی‌ برای آگاه شدن از زمان «حال» و «حضور در لحظه» است.

هدف این مداخلات ایجاد ذهن آگاهی روشن و غیرقضاوتی از آنچه که هر لحظه متوالی در ادراک رخ می‌دهد، می‌باشد. منظور از ادراک، شامل دامنه ای از پدیده‌های ممکن از وضعیت­ها و فرایندهای روا نشناختی درونی (افکار، احساسات و تصاویر و غیره) و اطلاعات صادره از بدن، تا محرک بیرونی وارد شده به حس‌ها می­باشد. مطالعات زیادی خصوصاً در سا لهای اخیر اثر بخشی ذهن آگاهی را بر کیفیت زندگی مورد مطالعه قرار داده‌اند (کابات زین،1982؛ فلوگل کول و همکاران،2010).

تحقیقی توسط فلوكول و همکاران (2010) با هدف بررسی میزان کیفیت زندگی افرادی که برای اولین بار در برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در کلینیک شرکت کردند، انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد از نظر آماری بهبودی به طور کلی در کیفیت زندگی، بهزیستی روانی، بهزیستی جسمانی، بهزیستی هیجانی، میزان فعالیت اجتماعی و بهزیستی معنوی این افراد ایجاد شده است. همچنین تغییرات مثبت در میزان درد، شدت درد، میزان فرسودگی، میزان حمایت از سوی دوستان و خانواده و نگرانی‌های مالی و حقوقی مشاهده شد. بنابراین یک مداخله کوتاه مدت ذهن آگاهی به طور معنی دار کیفیت زندگی شرکت کنندگان را بهبود می‌بخشد.

سرفصلهای مبانی نظری و تجربی ذهن آگاهی :

1- تعریف ذهن آگاهی

2- تاریخچه ذهن آگاهی

3- تبیین تأثیر مهارت های ذهن آگاهی بر كاهش نشانه ها

4- مواجهه

5- تغییر شناختی

6- اداره خود

7- پذیرش

8- پیشینه تجربی خارجی

9- پیشینه تجربی ایرانی

10- منبع ایرانی و خارجی (APA)